W mojej firmie w wigilię z decyzji zarządu pracowaliśmy 3 godziny krócej, czy osoby, które tego dnia wzięły urlop, mają prawo do wykorzystania tych 3 godzin w innym terminie? Odpowiada Marcin Kamiński, Kancelaria Prawna ARKANA
W okresie świątecznym w dniach poprzedzających święta (np. 24 i 31 grudnia) wielu pracodawców decyduje się na zastosowanie krótszego dnia pracy. Pracownicy często wcześniej biorą urlop wypoczynkowy w tych dniach, w związku z powyższym mogą czuć się pokrzywdzeni faktem, iż pozostali pracowali krócej.
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż pracodawca nie może ustalać terminu urlopu pracownika bez jego woli, a zatem sytuację, w której zwalnia pracowników w danym dniu wcześniej z pracy należy przyjąć za zwolnienie załogi ze świadczenia pracy w określonych godzinach z jednoczesnym zachowaniem przez nich prawa do wynagrodzenia.
Do istoty stosunku pracy należy zatrudnianie pracownika za wynagrodzeniem. Wykonywanie pracy jest więc nie tylko podstawowym obowiązkiem pracownika, ale również jego prawem. Dopuszczenie zatrudnionego do pracy jest zaś podstawowym obowiązkiem pracodawcy. Pracownik, który stawia się do pracy w dni wynikające z rozkładu czasu pracy i jest gotowy do jej świadczenia powinien zostać przez pracodawcę do niej dopuszczony. Z różnych powodów pracodawca może jednak nie być zainteresowany dalszą obecnością pracownika w miejscu pracy i wykonywaniem przez niego obowiązków pracowniczych. Kwestię związane z dopuszczalnością zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy poruszane są w orzecznictwie sądowym.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 września 2003 r. (sygn. akt I PK 324/02) przedstawił stanowisko, iż: ,,zatrudnianie pracownika jest w stosunku pracy przedmiotem obowiązku pracodawcy, którego przejściowe zawieszenie jest jednak za zgodą pracownika zawsze możliwe, a jednostronnie przez pracodawcę - tylko ze względu na jego dobro i z poszanowaniem słusznych interesów pracownika oraz przy uznaniu tego za oczywisty wyjątek od zasady, że wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną". Z powyższego wynika, że zwolnienie pracownika ze świadczenia pracy w drodze jednostronnej decyzji pracodawcy jest możliwe tylko ze względu na dobro zakładu pracy i przy poszanowaniu słusznych interesów pracownika natomiast w przypadku zgody pracownika może ono nastąpić w każdym momencie.
Powyższe powoduje, że nie możemy uznać, iż pracownicy, którzy w wigilię z uwagi na decyzję zarządu pracowali krócej o 3 godziny wykorzystali w jakimkolwiek stopniu swój urlop. Czas pracy dla nich w tym dniu wyniósł taką samą liczbę godzin jak wynikałoby to z rozkładu czasu pracy. W związku z powyższym osoby, które tego dnia wzięły urlop nie będą miały prawa do wykorzystania tych 3 godzin w innym terminie.
(AS)