Hubert, student filozofii, pracuje w nocy - jako ochroniarz w jednym ze sklepów w Katowicach. Jest szefem pięcioosobowej grupy ochroniarzy, razem opiekują się sporym terenem. Oprócz umowy o pracę właściciel supermarketu zawarł z nimi jeszcze jedną. Wynika z niej, że cały zespół co rano musi się rozliczyć z majątku, który otrzymał pod swoją pieczę wieczorem. Jeśli tego nie zrobią - ponoszą odpowiedzialność za zaistniałe straty.
Co to oznacza? Jeśli są ubytki lub zniszczenia, w pierwszej kolejności szuka się winnego. Gdy jasne jest, że konkretny ochroniarz np. zrzucił telewizor z półki, tylko on zapłaci odszkodowanie. Jeśli winnego nie ma, karę ponosi cały zespół, zrzucając się na telewizor. Najwięcej zapłaci Hubert. Z umowy z supermarketem wynika, ze szef zespołu pokrywa 35% strat, a pozostali - po równo resztę.
Umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej podpisuje się zwykle właśnie z załogą sklepu, zakładu usługowego, oddziału firmy, grupą ochroniarzy jeżdżących tym samym samochodem - zespołem, który wspólnie odpowiada za ten sam majątek. Taki zespół nie może być większy niż osiem osób (jeśli praca przebiega na jednej zmianie), dwanaście (jeśli dwie zmiany), szesnaście (trzy zmiany) lub dwadzieścia cztery (jedna zmiana, ale tylko w zakładach usługowych., zbiorowego żywienia i sklepach samoobsługowych).
Proporcje, według których pracownicy odpowiadają za straty, są ustalane na drodze umowy. Może się więc zdarzyć, że szef zespołu odpowiada za 50% strat, jego zastępca za 40%, a pracownicy - tylko za 10%.
Taką umowę można zawrzeć tylko, jeśli zgodzi się na nią (na piśmie) cały zespół pracowników odpowiedzialnych za mienie. - Ale gdyby ktoś z nas odmówił, już by tu nie pracował - stwierdza Hubert.