Negocjując swoje wynagrodzenie, ustalamy je zawsze jako kwota brutto. To, co dostaniemy realnie na rękę, zależy w dużej mierze od tego, czy pracownik ma umowę o pracę, umowę zlecenie czy umowę o dzieło. Przy tej samej kwocie brutto może bowiem otrzymać różną pensję „na rękę”.
Kwota netto i kwota brutto
Kwota netto to, to co pracownik ma do dyspozycji. Zależy ona od formy umowy, która została zawarta.
W sytuacji, gdy mamy do czynienia z umową o pracę musimy od niej odliczyć składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także zaliczkę na podatek dochodowy. Gdy bierzemy pod uwagę umowę zlecenie, odliczamy również w tym przypadku składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także zaliczkę na podatek. Gdy weźmiemy umowę o dzieło, to musimy odjąć wyłącznie zaliczkę na podatek dochodowy.
Warto wykorzystać prosty kalkulator netto brutto. Pokaże on nam jakie składki ZUS i jaki podatek trzeba odprowadzić od wynagrodzenia. Dobry kalkulator uwzględnia też koszt uzyskania przychodu (mogą być zwykłe lub podwyższone), czasem bierze też pod uwagę ulgi podatkowe.
Kalkulator wynagrodzeń netto brutto pomaga zorientować się jaką zaliczkę na podatek trzeba będzie zapłacić w przypadku danego pracownika, jakie składki ZUS odprowadzić i ile ostatecznie.
Zacznijmy od kosztów uzyskania przychodu. W przypadku pracowników są to tzw. zwykłe koszty uzyskania. Miesięcznie będzie to 111,25 zł. Stosujemy je wtedy, gdy praca jest wykonywana w tej samej miejscowości, w której pracownik mieszka.
Jeśli zakład pracy mieści się w innej miejscowości, to należy zastosować podwyższone koszty uzyskania przychody. To kwota 139,06 zł miesięcznie.
Od wynagrodzenia odliczamy też składki na ZUS.
Składka na ubezpieczenie emerytalne to 19,52%. Po połowie płacona jest przez pracownika i pracodawcę. Jeśli mówimy o ubezpieczeniu rentowym, to składka wynosi 8%, z czego pracodawca płaci 6,5%, a pracownik 1,5%.
Od kwoty brutto odliczyć też trzeba składki na ubezpieczenie chorobowe. To 2,45% wynagrodzenia brutto. W całości pokrywane są przez pracownika. Dzięki niemu pracownik, który jest chory i nie może wykonywać pracy, otrzymuje zasiłek. Składka zdrowotna wynosi 9% wynagrodzenia. Jednak żeby ją obliczyć, trzeba wynagrodzenie pomniejszyć o sumę składek: emerytalnej, rentowej i chorobowej.
W sytuacji, gdy pracownik uzyskuje wynagrodzenie z kilku źródeł, to składki na ubezpieczenie społeczne, a dokładnie sposób ich odliczania w celu określenia kwoty netto może się różnić.
Kwota netto i brutto w przypadku przedsiębiorcy
Trochę inaczej jest w przypadku przedsiębiorcy. W przypadku przedsiębiorcy, szczególnie tego, który prowadzi firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, to nie można mówić o netto i brutto przy podatku dochodowym, a także w przypadku składek ZUS. O brutto netto można mówić tylko w przypadku różnicy dotyczącej podatku VAT.
Gdy przedsiębiorca nie jest płatnikiem VAT, to różnica między netto a brutto nie występuje. W przypadku usługi dla zagranicznego klienta, a przedsiębiorca płaci VAT, to i tu nie będzie różnicy między brutto a netto.W takim wypadku wystawia się bowiem fakturę z tzw. odwrotnym obciążenie VAT. Wtedy nie dolicza się do ceny podatku VAT.
Przedsiębiorca płaci składki ZUS i zaliczki na podatek dochodowy. Nie pobiera jednak typowej pensji, tak jak jest to u pracownika. W związku z tym nie można tych wielkości traktować w kategorii netto a brutto tak, jak w przypadku pracownika.