Zanim zaczniemy mówić o kwocie netto i brutto, trzeba najpierw rozróżnić czy myślimy o przedsiębiorcy czy osobie prywatnej, pracowniku. Inaczej bowiem będziemy posługiwali się tym pojęciem, jeśli nie ma firmy, a inaczej prowadząc działalność.
Kwota netto w przypadku pracownika
Kwotą netto jest wartość, którą pracownik realnie otrzymuje za pracę. Inaczej mówi się, że jest to kwota „do ręki”. To tyle, ile faktycznie pojawia się na koncie.
Kwota brutto to przychód przed potrąceniem składek ZUS, zaliczek na podatek dochodowy i ewentualnie innych kosztów.
To właśnie składki ZUS często decydują o tym jaka jest różnica między kwotą brutto a netto
Najlepiej będzie tę różnicę widać przy umowie o dzieło z przeniesieniem praw autorskich.
Weźmy umowę z kwotą brutto na 1000 zł. W takim wypadku wykonawca dzieła otrzyma „na rękę” 910 zł. Dlaczego? Bo w tym momencie zastosujemy 50 proc. koszty uzyskania przychodu. W związku z tym podatek liczony jest od kwoty 500 zł. No i 18 proc. od tej wartości to 90 zł więc wynagrodzenie netto wyniesie 910 zł. W przypadku umowy o dzieło nie płacimy składek ZUS.
W przypadku umowy o pracę, kwota brutto wymieniona zawsze jest w umowie o pracę lub umowie zleceniu. Jest to pensja całkowita, razem z wszystkimi obciążeniami. Są to np. składki do ZUS i zaliczka na podatek dochodowy. Bezpośrednio od wynagrodzenia pracownika odejmujemy składki, które obciążają jego część wynagrodzenia (to połowa składki emerytalnej i rentowej oraz składka chorobowa i zdrowotna w całości). Od wynagrodzenia brutto potrąca się też całą zaliczkę na podatek dochodowy.
Składka na ubezpieczenie emerytalne to 19,52%. Po połowie płacona jest przez pracownika i pracodawcę. Jeśli mówimy o ubezpieczeniu rentowym, to składka wynosi 8%, z czego pracodawca płaci 6,5%, a pracownik 1,5%.
Od kwoty brutto odliczyć też trzeba składki na ubezpieczenie chorobowe. To 2,45% wynagrodzenia brutto. W całości pokrywane są przez pracownika. Dzięki niemu pracownik, który jest chory i nie może wykonywać pracy, otrzymuje zasiłek.
Składka zdrowotna wynosi 9% wynagrodzenia. Jednak żeby ją obliczyć trzeba wynagrodzenie pomniejszyć o sumę składek: emerytalnej, rentowej i chorobowej.
Kwota netto i brutto w przypadku przedsiębiorcy
Trochę inaczej jest w przypadku przedsiębiorcy. W przypadku przedsiębiorcy, szczególnie tego, który prowadzi firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, to nie można mówić o netto i brutto przy podatku dochodowym, a także w przypadku składek ZUS. O brutto netto można mówić tylko w przypadku różnicy dotyczącej podatku VAT. Gdy przedsiębiorca nie jest płatnikiem VAT, to różnica między netto a brutto nie występuje.
W przypadku usługi dla zagranicznego klienta, a przedsiębiorca płaci VAT, to i tu nie będzie różnicy między brutto, a netto. W takim wypadku wystawia się bowiem fakturę z tzw. odwrotnym obciążenie VAT. Wtedy nie dolicza się do ceny podatku VAT.
Jako przedsiębiorca trzeba płacisz oczywiście składki ZUS i zaliczki na podatek dochodowy. Jednak nie są one brane pod uwagę w rozumieniu netto, brutto.
