Chciałbym opisać problem mojej dziewczyny. Pracuje ona w jednym z banków. Uzbierało jej się dużo nadgodzin, czy ma prawo do urlopu z tego tytułu?
Uzbierało się jej sporo nadgodzin, a ma jeszcze dwa dni urlopu do wykorzystania (pracuje od 1 sierpnia ub. roku, nie korzystała z urlopu na żądanie).
W ubiegłym tygodniu chciała wziąć urlop na piątek 21 grudnia oraz na Wigilię. Niestety kierownik filii nie wyraził zgody. Więc moja dziewczyna powiedziała, że chce te 2 dni na żądanie - wyśmiał ją i powiedział, że zachowuje się jak smarkula.
Cóż w takiej sytuacji zrobić? Czy nie ma żadnych szans na wzięcie urlopu? Jak wygląda to w świetle prawa? Jak można odebrać nadliczbowe godziny? Pracodawca nie płaci za nie, tylko każe wykorzystać jako dni wolne. Czy można je spożytkować tak jak urlop? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Odpowiedź:
Przede wszystkim należy podkreślić, że pracodawca nie ma prawa odmówić udzielenia urlopu na żądanie. Podstawą prawną domagania się udzielenia tego rodzaju urlopu jest art. 167[2] Kodeksu pracy, który stanowi:
Art. 1672. Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.
Istotą powyższego przepisu jest to, że pracownik może domagać się udzielenia urlopu w wybranym przez siebie terminie, bez podania żadnego uzasadnienia, a pracodawca musi takiego urlopu udzielić. W przeciwieństwie do urlopu na żądanie, pozostała część urlopu wypoczynkowego powinna zostać udzielona w terminie uzgodnionym przez strony stosunku pracy, tj. pracodawcę i pracownika. Należy podkreślić, że urlopu za dany rok kalendarzowy należy udzielić najpóźniej do końca kwartału następnego roku.
Z instytucją urlopu wypoczynkowego nie można mylić dni wolnych, udzielanych w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych. Możliwość udzielania dni wolnych wynika z art. 151[2] Kodeksu pracy, który brzmi:
Art. 1512. § 1. W zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy.
§ 2. Udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych może nastąpić także bez wniosku pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych, jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
§ 3. W przypadkach określonych w § 1 i 2 pracownikowi nie przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.
Z powyższego przepisu wynika, że generalnie pracodawca ma możliwość niewypłacenia pracownikowi wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, jeżeli udzieli mu w zamian za te nadgodziny czasu wolnego od pracy. Może to nastąpić również bez zgody pracownika, ale wówczas wymiar czasu wolnego musi być o połowę wyższy niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych.
Lex Group - Doradcy Prawni
