Przepisy te zawarte są zarówno w Kodeksie pracy, jak i w Ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Zakaz dyskryminacji - zasada równego traktowania Jedną z podstawowych zasad pracy jest zawarty w art. 113 zakaz dyskryminacji (bezpośredniej lub pośredniej) z jakiejkolwiek przyczyny, w tym z powodu niepełnosprawności. Ma on na celu urzeczywistnienie zasady równego traktowania szczegółowo opisanej w rozdziale IIa artykułu "Równe traktowanie w zatrudnieniu", zgodnie z którą pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn, którego skutkiem jest w szczególności:
1. odmowa nawiązania lub rozwiązanie stosunku pracy,
2. niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia albo pominięcie przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,
3. pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe - chyba, że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.
* Skutki naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu*
Postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy, naruszające tę zasadę są nieważne. W konsekwencji zamiast takich postanowień stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy lub w razie braku takich przepisów - postanowienia te należy zastąpić odpowiednimi postanowieniami nie mającymi charakteru dyskryminacyjnego.
Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej, niż minimalne wynagrodzenie za pracę, które od 1 stycznia 2005 r. wynosi 849 zł.
UWAGA! Skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia.
Podstawa prawna: art. 113, art. 18, art. 183a - art. 183e Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 nr 21, poz. 94 ze zm.)
Mariusz Świerczyński
Więcej informacji w portalu www.niepelnosprawni.info