Utrata pracy i przejście na zasiłek pociąga za sobą spadek poziomu życia. W niektórych krajach, w tym i w Polsce - ogromny. Mówi się wręcz o degradacji społecznej bezrobotnych. Za niespełna 600 zł zasiłku nikt nie będzie przecież w stanie wyżyć. Ale całkiem niedaleko nas są kraje, w których bezrobotnemu standard egzystencji obniża się w niewielkim stopniu. Przynajmniej przez jakiś czas. Kto na szarym końcu?
Wysokość zasiłku zależy między innymi od wysokości ostatnich zarobków. Takie przepisy obowiązują w niemal całej Europie. Po wzięciu pod uwagę tego czynnika, Polska sytuuje się na szarym końcu europejskiej stawki. 575 zł zasiłku, jaki otrzyma w naszym kraju bezdzietny bezrobotny, nieposiadający rodziny, stanowi zaledwie 17 proc. średniej krajowej płacy. Co ciekawe, według tego kryterium za Polską znajduje się tylko jeden kraj europejski, a jest nim... Wielka Brytania. Tam bezrobotny otrzyma zaledwie 15 proc. swoich ostatnich zarobków.
Najwyższe, najniższe zasiłki
Naturalnie, jeśli wziąć pod uwagę nominalną wartość zasiłku, wyspiarski kraj wypada lepiej od Polski. I to ponad dwukrotnie. Co zresztą nie zmienia faktu, iż Brytyjczycy mają jedne z najniższych zasiłków na kontynencie. Portal Money.pl podał w październiku przeliczoną na złotówki wysokość zasiłku w 20 krajach Europy. Rolę ,,czerwonej latarni" spełnia tutaj Bułgaria, z 547 zł. Wyprzedza ją - nieznacznie - Polska. Następne w tabeli Łotwa (1408 zł), Wlk. Brytania (1421), Słowacja (1463) i Czechy (1730) przeznaczają dla swoich bezrobotnych już wyraźnie wyższe sumy.
Z drugiej strony rankingu plasują się Norwegia i Szwecja oraz Luksemburg. W tym ostatnim kraju bezrobotny może otrzymać zasiłek w wysokości 12,6 tys. zł!
Są kraje, gdzie zasiłek niemal dorównuje pensji. W Danii osoba, która straciła pracę, jeszcze przez rok może dostawać nawet 90 proc. zarobków. Podobnie jest w Szwecji i Luksemburgu (80 proc.). Dane te dotyczą osoby samotnej, zarabiającej właściwą dla danego kraju średnią krajową.
Od czego to zależy?
Wysokość zasiłków i jej zależność od płac wynika również z polityki socjalnej państwa, nie tylko z jego bogactwa. Obok Polski, wśród krajów, gdzie zasiłek jest wyraźnie niższy od pensji, znalazły się państwa nienależące do biednych. Wspomniana już Wlk. Brytania, a także Irlandia i Finlandia. W tych dwóch ostatnich krajach zasiłek stanowi odpowiednio zaledwie 21 i 23 proc. dotychczasowych dochodów bezrobotnego.
(jk)
*Kwota zasiłku jest wskazana w obwieszczeniu ministra pracy i polityki społecznej ogłoszonego w Monitorze Polskim nr 33, poz. 494.
460 zł (80 proc. zasiłku) otrzymuje bezrobotny, który ma okres uprawniający do zasiłku krótszy niż pięć lat. Jeśli ten okres wynosi co najmniej 20 lat, należy mu się 120 proc. podstawowej stawki, czyli 690 zł. Podstawowy zasiłek w kwocie 575 zł jest wypłacany pozostałym osobom. Tak będzie do końca grudnia.
Od stycznia 2010 roku zasiłek będzie wyższy. Jego podstawowa wysokość ma wynosić 717 zł w okresie pierwszych trzech miesięcy i 563 zł w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku.