Czy pracodawca może sam skontrolować pracownika na zwolnieniu, lub wysłać na kontrolę innego podwładnego, czy zawsze musi być to osoba z ZUS-u? Odpowiada Małgorzata Tłuczek, Konsultant K&K Selekt Centrum Doradztwa Personalnego Kontrolę pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim może przeprowadzać ZUS oraz pracodawcy, zatrudniający powyżej 20 ubezpieczonych. Pracodawcy, zgłaszający mniej ubezpieczonych, mogą zwrócić się do ZUS-u o przeprowadzenie takiej kontroli. Pracownik składający w zakładzie pracy zwolnienie lekarskie musi się liczyć z tym, iż może zostać skontrolowany pod kątem prawidłowości wykorzystania zwolnienia.
Jeżeli pracodawca chce przeprowadzić kontrolę nie musi tego robić osobiście, ale może upoważnić imiennie do tego celu inną osobę, niekoniecznie pracownika zatrudnionego u danego pracodawcy. Najczęściej jednak kontrolę przeprowadzają osoby zatrudnione w dziale kadr. Jeżeli w jej trakcie pracodawca uzna, że zachodzi podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie wydane zostało niezgodnie z przepisami, np. brakuje wymaganych danych, bądź pieczątki lekarza, wówczas zwraca się do ZUS-u w celu wyjaśnienia sprawy. Jeżeli ZUS jest płatnikiem składek wówczas może sam przeprowadzić kontrolę. Może ona dotyczyć zarówno samego zaświadczenia, prawidłowości wykorzystania zwolnienia przez pracownika, jak i prawidłowości orzeczenia o chorobie i wystawienia orzeczenia.
Każda z nich przeprowadzana jest w innym trybie i na innych zasadach. Jeśli pracodawca ma wątpliwości co do faktycznej choroby pracownika, ma prawo sprawdzić, czy pracownik nie wykonuje w tym czasie pracy zarobkowej oraz czy nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem, czyli powrotem do zdrowia i odzyskaniem zdolności do pracy. Gdyby wykryto, że osoba sfałszowała zaświadczenie lekarskie, wówczas może zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej. Może to stanowić przyczynę wypowiedzenia lub nawet rozwiązania umowy o pracę.
Kontrola może być telefoniczna, jak również osobista i może polegać na odwiedzeniu pracownika w miejscu jego pobytu (w miejscu stałego zamieszkania lub w innym miejscu wskazanym przez pracownika jako miejsce pobytu w okresie zwolnienia lekarskiego). Z przeprowadzonej kontroli należy sporządzić protokół, w którym wskazane będą przede wszystkim: data i miejsce przeprowadzonej kontroli, dane osoby przeprowadzającej kontrolę oraz rezultat kontroli. Pracownik ma prawo nie zgodzić się z treścią protokołu przygotowanego przez pracodawcę, wówczas może wnieść wyjaśnienie. Kontrolę można w razie potrzeby ponowić.
(AS)