Jestem z wykształcenia pedagogiem, studia skończyłam 6 lat temu i do tej pory nie pracowałam w zawodzie, ale teraz chciałabym zatrudnić się w szkole. Czy przez ten czas straciłam prawo do wykonywania zawodu? Czy są w ogóle takie zawody, gdzie przerwa w pracy (lub nie podjęcie pracy w konkretnym zawodzie) skutkuje utratą uprawnień?
Jak udowodnić, że szef nie płacił za nadgodziny? Ile mam urlopu pracując na pół etatu? Czy zaległy urlop przechodzi do nowego pracodawcy?* * Radzi Tomasz Lewandowicz, Kancelaria Prawna ARKANA
W przypadku niektórych zawodów, takich jak lekarz, pielęgniarka czy farmaceuta, aby móc wykonywać dany zawód konieczne jest uzyskanie odpowiedniego uprawnienia w postaci prawa do wykonywania zawodu, przyznawanego przez odpowiednie organy właściwego samorządu zawodowego. Zasady przyznawania prawa do wykonywania zawodu określone są szczegółowo w ustawach regulujących wykonywanie danego zawodu. Ustawy te regulują również zagadnienia dotyczące przerwy w wykonywaniu zawodu i tak np. art. 10 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996 r. stanowi, iż lekarz, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat przerwy obowiązany jest do odbycia przeszkolenia.
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela nie zawiera analogicznych uregulowań do tych przyjętych w ustawie określającej wykonywanie zawodu lekarza. Zgodnie w art. 9 Karty Nauczyciela, stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która:
1. posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje;
2. przestrzega podstawowych zasad moralnych;
3. spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.
Powyżej wskazany przepis nie przewiduje w przypadku nauczycieli ,,prawa do wykonywania zawodu" w takim rozumieniu, w jakim prawo to występuje w przypadku ustawy lekarskiej. Karta nauczyciela nie przewiduje także utraty uprawnień, ani obowiązku dodatkowego przeszkolenia, w przypadku przerwy w wykonywaniu zawodu. Wobec powyższego każda osoba posiadająca wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym, lub też osoba która ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje, przestrzegająca podstawowych zasad moralnych oraz spełniająca warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu może zajmować stanowisko nauczyciela, niezależnie od długości okresu podczas którego nie wykonywała zawodu nauczyciela.
Nie wykonywanie zawodu nauczyciela przez okres sześciu lat nie powoduje zatem utraty możliwości do podjęcia pracy w zawodzie. Panujące dość powszechnie w środowisku nauczycielskim przeświadczenie o wygasaniu prawa do wykonywania zawodu nauczyciela na skutek przerwy w pracy przekraczającej okresu pięciu lat nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach prawnych.