Nie tylko formalne wykształcenie i doświadczenie zawodowe (czyli tzw. twarde kwalifikacje) mają w oczach pracodawców dużą wartość. Na rynku pracy cenione są też inne walory pracownika. Pracodawcy dostrzegli przede wszystkim znaczenie i wagę kompetencji miękkich, czyli umiejętności psychospołecznych dotyczących zarówno sfery osobistej, jak i interpersonalnej.
Coraz częściej możemy zauważyć, że w ogłoszeniach o pracę poza wymogami formalnymi np. ukończone studia na konkretnym kierunku, znajomość języka obcego i doświadczenie na określonym stanowisku, pojawiają się wymogi dotyczące kreatywności, komunikatywności czy elastyczności. Bardzo często to właśnie kompetencje osobiste i interpersonalne decydują o przyjęciu do pracy tego, a nie innego kandydata spośród wielu chętnych spełniających wymogi formalne.
Polecamy: Rekrutacje z wykrywaczem kłamstw
Warto więc wiedzieć, jakie kompetencje miękkie są najbardziej cenione przez pracodawców - zarówno po to, by wspomnieć o nich w swoim CV, jak i dlatego, że nad wieloma z nich można pracować i podobnie jak wiedzę formalną, także tych cech można się nauczyć.
Komunikatywność
- To jedna z najważniejszych i niezbędnych w pracy umiejętności, zwłaszcza w zawodach związanych z pracą z ludźmi. Trzeba jednak pamiętać, że jest to termin bardzo szeroki - mówi psycholog i konsultant ds HR, szefowa firmy Prospera Consulting, Renata Kaczyńska-Maciejowska. - Osoba komunikatywna, nie tylko potrafi przełamać nieśmiałość i podjąć rozmowę np. z osobą rekrutującą. Komunikatywność to łatwość w nawiązywaniu kontaktów, umiejętność uważnego słuchania, sprawność w zakresie autoprezentacji, umiejętność radzenia sobie ze stresem w kontaktach międzyludzkich i w kontekście prezentowania siebie. Ważnym elementem jest też spójność komunikatów werbalnych (czyli naszych wypowiedzi) i niewerbalnych (zachowań, gestów, mimiki, intonacji głosu itp.). Innymi słowy osoba komunikatywna potrafi jednocześnie zrozumiale i jasno się wyrażać, jak i strojem, zachowaniem i gestykulacją wzmacniać treść komunikatu werbalnego. Ważnym elementem tej kompetencji jest też umiejętność, a raczej łatwość nawiązywania przyjaznego
kontaktu i porozumiewania się z otoczeniem - nie tylko ustnie, ale też na piśmie - co w dzisiejszych czasach wcale nie jest tak oczywiste - dodaje specjalistka HR.
Zdolności negocjacyjne
- Predyspozycje negocjacyjne są również mocno powiązane z komunikatywnością. Bazują bowiem na możliwości uzyskiwania porozumienia z innymi. W przypadku tej kompetencji nacisk kładziony jest jednak nie tylko na sprawnym przekonywaniu do swoich racji i wywierania wpływu, ale też znajdowania kompromisów czy poszukiwania optymalnych rozwiązań, elastyczności w działaniu oraz w prowadzeniu rozmów - wyjaśnia psycholog. - Jednocześnie zdolności negocjacyjne mają wiele wspólnego z kolejną bardzo ważną kompetencją, czyli kreatywnością. Twórcze szukanie najlepszych rozwiązań i nieszablonowe podejście do problemu to bowiem w negocjacjach elementy kluczowe.
Kreatywność
- Kolejną bardzo poszukiwaną przez pracodawców u kandydatów do pracy kompetencją miękką jest kreatywność. Umiejętność wychodzenia poza schematy, znajdowanie nieszablonowych rozwiązań, twórcze podejście do problemów i ich rozwiązywania to cecha, której wartości nie sposób przecenić - ocenia Renata Kaczyńska-Maciejowska. - Na niektórych stanowiskach kreatywność jest cechą kluczową, nie mniej ważną od formalnych umiejętności. Ale nawet u tych pracowników, od których nie wymaga się twórczego podejścia do zadań, pomysłowość jest bardzo cenna i ułatwia wiele sytuacji w codziennej pracy.
Umiejętność współpracy
- Ta cecha jest szczególnie ważna w przypadku pracy w zespole - co przy dzisiejszej organizacji pracy jest bardzo często konieczne. Na tę kompetencję składają się: otwartość, elastyczność, konstruktywny styl rozwiązywania konfliktów, asertywność, tolerancja i kultura osobista. Jeśli kandydat ma takie cechy, z pewnością będzie się z nim dobrze współpracowało, a w przypadku pracy zespołowej wzajemne relacje między pracownikami i atmosfera w grupie to bardzo istotne czynniki sukcesu - ocenia specjalistka ds HR.
Asertywność
- Wiele osób myli pojęcie asertywności, z często niegrzecznym, a nawet aroganckim odmawianiem oraz... egotyzmem i egoizmem - mówi Renata Kaczyńska-Maciejowska. - Asertywne "nie" - czyli umiejętność odmowy, to tylko jeden z aspektów tej kompetencji. Asertywność tak naprawdę polega pielęgnowaniu życzliwości wobec siebie samych oraz świata wokół nas, na głębokim i autentycznym szacunku względem siebie i innych ludzi, partnerskiej postawie, a także na mądrym dbaniu o interesy własne, jednak pamiętając i cały czas mając na uwadze także dobro innych i całego zespołu. Asertywnie można powiedzieć zarówno "nie" jak i "tak". To umiejętność dania sobie prawa do świadomej decyzji, czy chcemy zgodzić się wzięcie odpowiedzialności za wykonanie jakiegoś zobowiązania czy nie - tłumaczy dyrektor firmy szkoleniowo-doradczej.
Polecamy: Rekrutacje z wykrywaczem kłamstw
- Z tą kompetencją wiele osób ma duży problem. Część pracowników, nie chcąc być odebranym jako osoby nieżyczliwe czy leniwe, nigdy nie odmawia, choć zadania przerastają ich możliwości. Inni z kolei - broniąc się przed "wejściem na głowę" współpracowników czy przełożonych - odmawiają zawsze, by przestano ich prosić o jakąkolwiek pomoc. Obie strategie nie są warte polecenia. Dobrze jest nauczyć się świadomie decydować i uwierzyć, że mamy prawo w sposób odpowiedzialny zarówno odmówić wykonania zadania, jak i się na nie zgodzić - dodaje ekspertka. - W rozwijaniu asertywności w pracy bardzo pomocny jest coaching oraz grupowy trening asertywności. W każdym momencie życia możemy rozwijać w sobie asertywne postawy i zachowania.
Inicjatywa
- Inicjatywa czyli wszystko to, co przeczy bierności, to kolejna bardzo ceniona przez pracodawców cecha podwładnego. Osoby z inicjatywą nie czekają wyłącznie na polecenia "z góry", ale same widzą problem czy sytuację wymagającą działania i sensownie na nie reagują - mówi Renata Kaczyńska-Maciejowska. - Inicjatywa to także umiejętność dostrzegania oczekiwań pracodawcy czy przełożonego i wychodzenie im naprzeciw. Bierny pracownik, nawet najbardziej pracowity i sumienny, nie zrobi niczego, co wykracza poza jasno określone instrukcje i ściśle wytyczone obowiązki, w związku z tym w obliczu problemu czy nieoczekiwanej sytuacji nie będzie umiał adekwatnie zareagować.
Zarządzanie sobą
- Zarządzanie sobą lub inaczej - zarządzanie sobą w czasie, to kolejna bardzo cenna kompetencja. Pod terminem zarządzanie sobą kryje się umiejętność dobrego planowania, przewidywania kolejnych zdarzeń, oceny sytuacji, wykonywania kilku zadań równolegle w czasie, a także zdolność do realnej oceny własnych możliwości, radzenia sobie ze stresem w pracy dzięki samoorganizacji - wyjaśnia konsultant HR. - Dobrze zorganizowany pracownik, to dla każdej firmy prawdziwy skarb. Taka osoba jest znacznie bardziej wydajna i efektywna niż pracownik, który nie umie zarządzać sobą w czasie. Z efektywnego zarządzania sobą wynika dla pracodawcy wiele korzyści - terminowość w wykonywaniu zadań, uporządkowanie w pracy, zwiększona wydajność pracownika. Spada też ryzyko, że w zapale pracownik weźmie na siebie zbyt dużo zadań i nie uda mu się ich zrealizować lub po kilku miesiącach zbyt intensywnej pracy zwyczajnie się wypali. Dobre zarządzanie sobą, to także rozwijanie automotywacji i planowanie swoich celów oraz wyzwań w
perspektywie krótko, średnio i długoterminowej. W rozwoju tej umiejętności również pomocny może być coach.
Zdolności adaptacyjne
- Współczesne środowisko pracy charakteryzuje się koniecznością ciągłego dostosowywania się do zmian i nowych okoliczności, szybkiego uczenia się. Nowe technologie, produkty, coraz większe i bardziej zróżnicowane wymagania odbiorców produktów i usług, a także nierzadko wymagana w pracy mobilność czasowa i terytorialna wymagają od pracownika zdolności adaptacyjnych, tzn. szybkiego dostosowania się do zmiany oraz umiejętności sprawnego działania w niestabilnym bądź szybko zmieniającym się otoczeniu - wyjaśnia Renata Kaczyńska-Maciejowska.
Elastyczność, otwartość na naukę
- Bez względu na to, co pracownik potrafi, jaką ma wiedzę i doświadczenie, bez chęci do ustawicznego kształcenia, motywacji do podnoszenia kwalifikacji przez całe życie zawodowe, zdobywania nowych doświadczeń i umiejętności, nie będzie on cennym nabytkiem dla firmy. W dzisiejszych czasach, elastyczność w przyjmowaniu zmian i umiejętność dostosowywania się do nowej sytuacji to podstawa sukcesu - mówi Renata Kaczyńska-Maciejowska.
Polecamy: Rekrutacje z wykrywaczem kłamstw
- Osoby, które tego nie potrafią, po kilku latach zostają w tyle i przestają być wartościowym zasobem firmy. Z gotowością na przyjmowanie zmian wiąże się duża elastyczność, ale także silna motywacja do rozwoju. Dzięki niej stajemy się otwarci na nowe doświadczenia, chcemy się dokształcać, poszerzać swoją wiedzę i wachlarz umiejętności. Takimi cechami zazwyczaj mogą pochwalić się osoby, patrzące na swoją karierę zawodową perspektywicznie - ocenia ekspertka. - Pracownik, który planuje długofalowo ścieżkę kariery, nie koncentruje się wyłącznie na realizowaniu narzucanych mu zadań, ale szuka możliwości rozwoju, zdobycia nowych doświadczeń. Mądry pracodawca ma świadomość, że pracownik otwarty na zmiany i chętny do nauki jest cenniejszy od bardziej doświadczonego pracownika, który nie lubi się uczyć - dodaje psycholog.
Inteligencja emocjonalna
- Może się wydawać, że inteligencja emocjonalna przydaje się raczej w życiu osobistym, a nie w zawodowym. Jednak pracownik, który potrafi zrozumieć swoje i cudze uczucia, określić stan emocjonalny, w którym znajduje się on i jego współpracownicy i na podstawie tej wiedzy reaguje na pojawiające się w firmie problemy czy sytuacje trudne, to dla firmy skarb - mówi dyrektor firmy Prospera Consulting. - Wiele zachodnich firm podczas rekrutacji nowych pracowników inteligencję emocjonalną (EQ) stawia wyżej niż iloraz inteligencji (IQ) kandydata, a nawet jego osiągnięcia naukowe. Dzieje się tak dlatego, że - jak udowodniły liczne badania - to właśnie inteligencja emocjonalna w największym stopniu decyduje o sukcesie w życiu - zarówno na polu prywatnym, jak i zawodowym. Inteligencję emocjonalną można w sobie rozwijać przez cale życie, a pomocne w tym są treningi umiejętności społecznych, które nierzadko dla swoich pracowników organizują pracodawcy - dodaje konsultantka HR. - Światowej sławy autor zajmujący się
tematyką inteligencji emocjonalnej, Daniel Goleman, wyróżnia 5 cech tej kompetencji: samoświadomość (znajomość swoich potrzeb, możliwości i emocji, wiara w siebie), samoregulacja (umiejętność panowania nad swoimi emocjami, elastyczność w dostosowywaniu się do zmian), motywacja (inicjatywa, optymizm, umiejętność mobilizacji i zmotywowania się do realizacji nowych zadań), empatia (rozumienie uczuć i potrzeb innych osób) oraz umiejętności społeczne (wpływanie na innych, łagodzenie konfliktów, budowanie więzi, zdolność pracy zespołowej, liderowanie). Można więc powiedzieć, że inteligencja emocjonalna zawiera w sobie wszystkie wymienione wcześniej kompetencje miękkie, szczególnie cenione przez pracodawców - podsumowuje specjalistka HR, Renata Kaczyńska-Maciejowska.
AD,JK,WP.PL