Ile naprawdę zarabia się dzisiaj w Polsce? Rzeczywistość jest czarniejsza, niż pokazują statystyki

- _ W ostatnich miesiącach firmy nabrały bardzo dużej ostrożności _ - przyznaje Jeremi Mordasewisz z Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan. - _ Wstrzymują się z zatrudnianiem nowych pracowników i podwyżkami pensji, zwłaszcza ich stałych części _.

Taka sytuacja wcale nie wynika z pogarszającej się kondycji firm, a przede wszystkim z obaw o stan polskiej gospodarki w przyszłym roku. W efekcie pracownicy nie tylko nie mogą liczyć na wyższe zarobki, ale w rzeczywistości ich realne pensje, po uwzględnieniu jednoczesnego wzrostu cen, zaczęły spadać. Wyniki badania płac, które po raz kolejny przeprowadził portal Money.pl. Jego wyniki, zwłaszcza w kontekście spowolnienia gospodarczego, nie napawają optymizmem. Wskazują bowiem na to, że o zarobkach powyżej średniej GUS większość Polaków może tylko pomarzyć.

Tylko specjaliści mogą liczyć na wysokie zarobki

Na wzrost zarobków w ostatnich latach nie mogą narzekać praktycznie tylko osoby zatrudnione w branży informatycznej. Mediana ich miesięcznych wynagrodzeń netto wynosi 3,9 tysiąca złotych i jest o ponad 10 procent wyższa niż w 2010 roku. To również około 1,3 tysiąca złotych więcej od średniej wynagrodzeń, podawanej przez GUS. Takim wzrostem płac nie mogą się pochwalić inne sektory, wśród których powyżej średniej krajowej plasują jeszcze branże związane z nieruchomościami oraz marketingiem i PR.

Źródło: Money.pl na podstawie badania płac. *Mediana w złotych netto.

Mediana - wartość środkowa, powyżej i poniżej której znajduje się równa liczba wyników.
Jednak i w tych branżach można spodziewać się, że o wyższe zarobki będzie coraz trudniej. - _ Zwłaszcza w przypadku szeroko pojętej branży nieruchomości widać, że firmy wstrzymują się z zatrudnianiem nowych pracowników i bardzo ostrożnie dysponują budżetami na wynagrodzenia _ - komentuje Magdalena Pałyska, konsultant Experis Finance z grupy Manpower.

Zaznacza jednak, że pomimo obaw o spowolnienie gospodarcze, na wysokie zarobki wciąż mogą liczyć specjaliści, bez których przedsiębiorstwa nie mogą się obejść. To na przykład główni księgowi, którzy - bez względu na to czy jest kryzys czy go nie ma - są w firmach potrzebni. Oni wciąż mogą negocjować zarobki na poziomie 15-17 tysięcy złotych brutto miesięcznie.

Wynagrodzenia spadają jednak w dość _ popłatnej _ dotychczas branży bankowej. To efekt cięć kosztów i redukcji zatrudnienia. Eksperci podkreślają, że jeżeli już firmy z branży finansowej decydują się na poszukiwania nowych pracowników, to raczej wybierają rekrutację wewnętrzną bądź też poszukują pracowników _ z polecenia _. A ponieważ często nie mogą konkurować ceną, to bardzo ciężko podkupić im pracowników z konkurencji.

- _ To też dość ciekawe zjawisko, które stanowi duże wyzwanie dla rekruterów _ - przyznaje Magdalena Pałyska. - _ Obecnie, aby móc zatrudnić dobrego specjalistę, należy przekonać go, że nawet jeżeli zarobki w nowym miejscu pracy nie będą znacznie wyższe od wcześniejszych, to praca będzie miała ogromne znaczenie dla jego kariery i dalszego rozwoju _.

Na spadające zarobki wśród menedżerów zwraca też uwagę Bernhard Matussek, szef firmy doradztwa personalnego Kienbaum Polska. - _ Ostatnie trzy lata to dla wszystkich duża lekcja pokory. Uposażenia menedżerów, które niekiedy przekraczały wszelkie granice rozsądku, zostały urealnione. Coraz trudniej o bonusy w postaci gigantycznych premii, służbowych aut itp. _ - zauważa Matussek. Wśród branż, które odczuły to najbardziej wymienia obok finansów, również FMCG.

Tysiąc złotych więcej, jeśli mieszkasz w...

Najnowsze badanie płac nie przyniosło niespodzianki, jeżeli chodzi o wyniki w kontekście zarobków w poszczególnych regionach Polski. Niezmiennie na pierwszym miejscu utrzymuje się województwo mazowieckie, gdzie mediana miesięcznych zarobków netto wynosi 3 tysiące złotych. W samej Warszawie ta kwota sięga 3,5 tysiąca złotych.

Źródło: Money.pl na podstawie badania płac. *Mediana w złotych netto.

W czołówce województw znajdują się jeszcze: Pomorskie, Małopolskie, Dolnośląskie i Wielkopolskie. Najsłabiej w zestawieniu regionalnym wypada Lubelszczyzna, gdzie różnica w medianej zarobków w stosunku do lidera sięga 1,1 tysiąca złotych. W ogonie są też województwa: kujawsko-pomorskie, podlaskie i podkarpackie.

Taka sytuacja nie dziwi, gdy porównamy te wyniki ze wskaźnikami bezrobocia w poszczególnych regionach. Według ostatnich danych GUS Mazowsze, Małopolska, Śląsk i Wielkopolska mogą pochwalić się wskaźnikami bezrobocia na poziomie znacznie niższym od średniej krajowej. Tymczasem w województwach kujawsko-pomorskim i zachodniopomorskim bezrobocie sięga 16,5 procenta, a w warmińsko-mazurskim bez pracy jest już co piąta osoba.

W dużej firmie płacą 700 złotych więcej _ na rękę _

Warto zwrócić uwagę również na różnicę statystycznych wynagrodzeń, związanych z wielkością firmy. W tych, zatrudniających powyżej 250 pracowników mediana płac z badania portalu Money.pl wynosi 2,7 tysiąca złotych netto, podczas gdy małe firmy - do 25 pracowników - oferują zarobki o około 700 złotych niższe.

Taką tendencję potwierdzają również dane GUS. Według nich mikroprzedsiębiorstwa płacą najmniej i na koniec ubiegłego roku średnia zarobków w nich wyniosła 1987 złotych brutto, czyli niecałe 1,5 tysiąca złotych _ na rękę _. Eksperci wskazują jednak na to, że zwłaszcza wśród małych firm powszechną praktyką jest płacenie części wynagrodzenia _ pod stołem _. - _ Dla pracownika w wielu regionach Polski liczy się przede wszystkim to, że w ogóle będzie miał opłacany ZUS, jest to traktowane jak luksus _ - tłumaczy wprost Bernhard Matussek.

Źródło: Money.pl na podstawie badania płac. *Mediana w złotych netto.

Jeremi Mordasewicz z PKPP Lewiatan zwraca uwagę na to, że w przypadku dużych przedsiębiorstw spore znaczenie mają silne związki zawodowe, które w wielu przypadkach wywalczyły gwarancje podwyżek wynagrodzeń dla pracowników. Jego zdaniem sytuacja będzie się jednak stopniowo zmieniać na ich niekorzyść. - _ Nikt nie wie, jak będzie wyglądał przyszły rok w gospodarce. Firmy wolą zachować dużą ostrożność. Dlatego kolejne podwyżki będą raczej kwestią premii za wyniki, a nie podnoszenia podstawowych pensji _ - zauważa Mordasewicz.

Badanie płac Money.pl potwierdza to, o czym zwłaszcza w okresie spowolnienia gospodarczego coraz częściej mówią pracodawcy. A mianowicie, że wykształcenie nie gwarantuje ani wyższych zarobków, ani nawet zatrudnienia.

W ramach badania płac Money.pl - w okresie od 1.06.2011 do 22.10.2012 - internauci wypełnili 27,6 tysiąca ankiet.
W badaniu wyróżniają się tylko osoby po wyższych studiach, które przeciętnie dostaną kilkaset złotych więcej od tych, którzy nie dorobili się tytułu magistra. Potem jednak różnica w wykształceniu nie przekłada się już na zarobki.

Ta różnica zaznacza się w szczególności w przypadku osób z wykształceniem technicznym, które wciąż są pożądane na rynku pracy. Gorzej mają osoby po kierunkach humanistycznych, w przypadku których spowolnienie gospodarcze szybciej będzie oznaczać brak możliwości w negocjowaniu wyższych zarobków. Na przykład mediana wynagrodzenia inżyniera to 3,6 tysiąca złotych netto, podczas gdy w przypadku nauczyciela ta kwota jest już o 1,6 tysiąca złotych niższa.