Kontrolę przeprowadza pracodawca albo ZUS na wniosek pracodawcy. Pracodawca, w sytuacji zatrudniania powyżej dwudziestu pracowników lub ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu, a ZUS jeśli zatrudniamy dwudziestu lub mniej. Przy czym ZUS kontroluje sposób wykorzystywania zwolnienia lekarskiego jedynie w przypadku pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, nie robi tego, gdy pracownikowi za okres niezdolności do pracy przysługuje wynagrodzenie chorobowe.
- Nielegalne oprogramowanie na komputerze pracownika
- Kiedy pracodawca może ukarać za zły ubiór?
- Pracodawcy nie będą zwracać dni wolnych Kiedy kontrola wykaże, że pracownik podczas zwolnienia wykonywał pracę u innego pracodawcy lub np. wyjechał w tym czasie na wakacje czy remontował dom, to traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres objęty zwolnieniem lekarskim. Sprawa wygląda trochę odmiennie, jeśli zwolnienie obejmuje częściowo pobyt w szpitalu. Wówczas zasiłek za pobyt w szpitalu jest wypłacany, a pracownik traci prawo do zasiłku tylko za okres poszpitalnej niezdolności do pracy.
Przykład: Pracownik przedłożył zwolnienie lekarskie na okres od 7 września do 20 września. Dodatkowo, pracownik w tym roku wykorzystał już okres pobierania wynagrodzenia chorobowego i przysługuje mu zasiłek. Okres niezdolności do pracy z powodu choroby obejmował pierwsze 4 dni pobytu w szpitalu. Wskutek przeprowadzonej kontroli wykorzystywania zwolnienia lekarskiego stwierdzono nadużycie. Pracownik stracił prawo do zasiłku za okres od 11 września do 20 września, natomiast za okres szpitalny zasiłek zostanie wypłacony.
Pracownik pozbawiony może zostać zasiłku nie tylko wskutek bezpośredniej kontroli wykorzystywania zwolnienia, ale też na podstawie otrzymanych informacji, które mogą wskazywać na nieprawidłowe korzystanie ze zwolnienia. Informacje mogą dotyczyć np. udziału pracownika przebywającego na zwolnieniu w bójce, wyjeździe na wczasy, podjęcia pracy zarobkowej.
Pracodawca posiadający takie informacje jest zobowiązany do spisania protokołu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego, w którym opisuje zaistniałą sytuację. Protokół powinien być podpisany przez osobę upoważnioną przez pracodawcę oraz przedstawiony pracownikowi - po to, żeby mógł się do treści w nim zawartych ustosunkować.
Przykład: Pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie na okres od 18 sierpnia do 30 sierpnia. Po powrocie do pracy pracownik pokazywał zdjęcia z pobytu na zorganizowanej wycieczce w Egipcie, która odbyła się w czasie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim. Po spisaniu protokołu kontroli pracodawca miał prawo na tej podstawie pozbawić pracownika prawa do zasiłku.
Ważne: Pracownik może spotkać się z poważniejszą konsekwencją niż utrata prawa do zasiłku, może mu zostać wręczone rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia czyli tzw. zwolnienie dyscyplinarne, jeśli kontrola wykaże nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego.
Monika Hernecka, dyrektor operacyjny Grupy FUTUREA