Podpisałam z pracodawcą umowę na czas określony na 5 lat. Zostałam jednak zwolniona po przepracowaniu zaledwie 3,5 roku. Przy czym nie otrzymałam żadnego powodu rozwiązania umowy. Czy niczym nieuzasadnione zwolnienie jest zgodne z prawem i czy należy mi się odprawa? Marcin Kamiński, Kancelaria Prawna ARKANA
Generalną zasadą jest brak możliwości wypowiadania stosunku pracy zawartego na podstawie umowy o pracę na czas określony. Umowa taka powinna niejako ,,naturalnie" rozwiązać się poprzez upływ czasu na jaki została zawarta. Jednak w niektórych przypadkach jej wypowiedzenie jest możliwe.
W jaki sposób można rozwiązać umowę o pracę zawartą na czas określony
Podstawową metodą rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony jest upływ czasu na jaki została zawarta, oczywiście może ona również zostać rozwiązana za porozumieniem stron. Zgodnie z postanowieniami Kodeksu Pracy (dalej jako- k.p.) umowa o pracę zawarta na czas określony nie może natomiast zostać wypowiedziana. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki, a mianowicie umowa o pracę na czas określony zawarta na okres dłuższy niż sześć miesięcy może dopuszczać jej wcześniejsze rozwiązanie za dwutygodniowym wypowiedzeniem złożonym przez pracownika bądź pracodawcę. W związku z powyższym pracodawca mógł wypowiedzieć Pani umowę o pracę, jeżeli taką możliwość została przewidziana w podpisanej umowie ponieważ była ona zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy. W takim przypadku nie musiał on uzasadniać złożonego wypowiedzenia konieczne jest natomiast, aby złożył je w formie pisemnej. Umowa o pracę powinna zostać rozwiązana po upływie okresu wypowiedzenia. Uzasadnienie rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę
będzie konieczne tylko w przypadku rozwiązania jej bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 k.p.) oraz bez jego winy, jeżeli powstaną ku temu warunki wymagane przez art. 53 k.p. Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony mimo braku zapisu w umowie klauzuli pozwalającej na jej wypowiedzenie, może także nastąpić w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz w razie tzw. zwolnień grupowych.
Roszczenia przysługujące pracownikowi w przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę na czas określony
W przypadku gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tej umowy pracownikowi przysługuję wyłącznie roszczenie o odszkodowanie. Naruszenie takie będzie miało miejsce w przypadku gdy pracodawca przykładowo nie zachował formy pisemnej wypowiedzenia lub gdy wypowiedział umowę o pracę na czas określony zawartą na okres krótszy niż 6 miesięcy. Zasądzone odszkodowanie ma tu rekompensować rozwiązanie umowy o pracę przed terminem ustalonym przez strony, do którego umowa miała trwać. Odszkodowanie to jednak jest ograniczone co do wysokości. Przyznawane jest za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące. Jeżeli jednak pracodawca dokonał bezprawnie wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony pracownicy w ciąży lub przebywającej na urlopie macierzyńskim, jak i również pracownikowi- ojcu wychowującemu dziecko w czasie korzystania z urlopu macierzyńskiego przysługują dodatkowo roszczenia z art. 45 k.p. takie jak
uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Odnośnie natomiast odprawy będzie ona przysługiwała pracownikowi tylko w przypadku rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, czyli tzw. zwolnień grupowych.