Anna pracuje od 10 lat w banku. Szef przyjął nowych pracowników i dał im wyższe wynagrodzenie niż to, które otrzymuje Anna. Czy to jest zgodne z prawem? Zgodnie z przepisami pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę. Ta zasada nie zawsze jest oczywista. Zdarza się, że przy rekrutacji nowych pracowników oferuje się im korzystniejsze warunki finansowe, niż te, na które mogą liczyć pracownicy z kilkuletnim stażem.
Pracownica banku z dziesięcioletnim stażem pracy, Anna Murszewska, doświadczyła takiej sytuacji.
- Początkowo byłam kasjerką, po kilku latach zaczęłam zajmować się obsługą kont osobistych - opowiada pani Anna. - We wrześniu złożyłam wymówienie z pracy. O tej decyzji zaważył fakt, iż do banku przyjęto ostatnio dwie osoby. Wyglądają młodo. Jakby były dopiero po studiach. Jedna z nich, jak się niebawem okazało zarabia więcej niż ja, choć mam długi staż pracy. Początkowo martwiłam się, że niższa pensja świadczy o tym, że jestem kiepskim pracownikiem. Czułam się okropnie z taką świadomością. Później doszłam do wniosku, że nie mam sobie nic do zarzucenia. To po prostu niesprawiedliwe traktowanie pracownika. Może w innym miejscu pracy bardziej mnie docenią - mówi pani Anna.
Co na to przepisy?
Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Pracami o jednakowej wartości są te, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.
Zdarza się, że osiąganie wyższego wynagrodzenia przez nowego pracownika zatrudnionego na podobnym, czy takim samym stanowisku, co długoletni pracownik, może być uzasadnione i nie stanowić przejawu dyskryminacji. Dzieje się tak, gdy nowo przyjęta osoba ma wyższe kwalifikacje i bogatsze doświadczenie zawodowe. Posiada specjalizację w danej dziedzinie, wypełniania dodatkowe obowiązki czy jest bardziej obciążona pracą.
Jeśli według pracownika wyżej wymienione okoliczności nie zachodzą i nie jest on równo traktowany w zakresie wynagrodzenia - pojmowanego jako wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub innej - może zwrócić się do pracodawcy o wyrównanie wynagrodzenia. Może być ono wyrównane do poziomu osiąganego przez innego pracownika.
Kiedy takie działanie nie przyniesie pożądanego efektu, pracownik może wystąpić do sądu o odszkodowanie i podwyższenie wynagrodzenia. Gdy pracownik odwoła się do sądu po ustaniu stosunku pracy, może dochodzić już tylko odszkodowania w wysokości różnicy między wynagrodzeniem, jakie powinien otrzymywać, gdyby zasada równego traktowania nie była naruszona, a wynagrodzeniem, które otrzymywał.
(A.B.)