Problemy emocjonalne, zaburzenia osobowości czy trudne sytuacje życiowe dotykają wielu z nas. Profesjonalną pomoc i powrót do stanu równowagi psychicznej oraz lepszą jakość życia pomóc może uzyskać psychoterapeuta. Z różnych form psychoterapii korzysta coraz to więcej osób, a dobrzy psychoterapeuci nie narzekają na brak klientów. Co jednak trzeba zrobić, żeby psychoterapeutą zostać? I ile można zarobić? Spróbujmy odpowiedzieć na te pytania.
Psychoterapeuta – opis zawodu
Psychoterapeuta to specjalista z dziedziny psychologii bądź psychiatrii, którego zadaniem jest oddziaływanie na pacjenta z wykorzystaniem technik psychologicznych nakierowane na pomoc w zaburzeniach psychicznych, wsparcie przy problemach emocjonalnych oraz w trudnych sytuacjach życiowych. Celem psychoterapeuty może być również pomoc w rozwoju osobowości pacjenta czy realizacji aspiracji zawodowych i tym podobnych.
Psychoterapia może przybierać różne formy i postaci – zarówno spotkań indywidualnych z pacjentem, jak i terapii grupowej. Metody zaś zależne są m.in. od wybranej metodologii, jak i przedmiotu terapii.
Psycholog, psychiatra czy psychoterapeuta?
Wiele osób myli te trzy zawody. Warto zatem wyjaśnić różnicę między nimi.
Psycholog to osoba, która ukończyła magisterskie studia psychologiczne. Psychiatra zaś, to lekarz medycyny, który ukończył specjalizację psychiatryczną. Są to zupełnie inne zawody, choć oba związane, ogólnie rzecz biorąc, z badaniem psychiki ludzkiej.
Nie każdy psycholog czy psychiatra jest psychoterapeutą, ale każdy psychoterapeuta musi ukończyć studia medyczne lub humanistyczne. Mówiąc prościej – by zostać psychoterapeutą, psycholog bądź psychiatra powinien zdobyć dodatkowe uprawnienia – tak, by mógł w sposób kompetentny podjąć pracę z pacjentem, znając dobrze m.in. metodologię psychoterapii.
Co trzeba zrobić, by zostać psychoterapeutą?
Choć polskie prawodawstwo nie poddaje oficjalnie zawodu psychoterapeuty regulacji, tak naprawdę, by podjąć pracę w tym zawodzie, oczekiwane jest rzetelne przygotowanie do zawodu. Zgodnie ze stanowiskiem Polskiej Rady Psychoterapii, od psychoterapeuty oczekiwane jest:
- wykształcenie humanistyczne (preferowane kierunki: psychologia, pedagogika, socjologia i pokrewne) bądź medyczne z zakresu psychiatrii,
- ukończenie kursu kwalifikacyjnego i zdanie egzaminu certyfikacyjnego organizowanego przez PRP.
Kwalifikacje psychoterapeuty można odbyć w jednej ze szkół psychoterapii. W Polsce jest kilkanaście takich instytucji. Można wymienić między innymi: Polskie Towarzystwo Psychoanalityczne, Sekcję Naukową Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Instytut Terapii Gestalt, Wielkopolskie Towarzystwo Terapii Systemowej, Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychoanalitycznej, czy też Sekcja Naukową Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Kurs obejmuje zarówno specjalistyczne szkolenie teoretyczne i praktyczne, jak i praktykę zawodową z superwizją. Składa się na niego:
- co najmniej 700 godzin praktycznego i teoretycznego szkolenia,
- odbycie własnej, trwającej ok. 2 – 3 lata psychoterapii zgodnej z kierunkiem psychoterapii, którą kandydat obrał,
- 2 – letnia praktyka zawodowa ze ścisłą superwizją.
Czas przygotowania do rozpoczęcia pracy zawodowej w charakterze psychoterapeuty wynosi więc ok. 4 lat, a uzyskanie kwalifikacji wymaga dużej determinacji.
Gdzie może pracować psychoterapeuta?
Psychoterapia przybierać może różną formę. Psychoterapeuta zatem ma możliwość zarówno podjąć pracę na własną rękę, prowadząc swój gabinet, jak i nawiązując współprace z poradnią psychiatryczną/ psychologiczną, ośrodkami terapeutycznymi (np. dla osób uzależnionych), wychowawczymi, placówkami zajmującymi się pracą socjalną, ośrodkami doradztwa zawodowego... Zakres możliwości stale się poszerza. Wiele zależy zarówno od zainteresowań jak i predyspozycji psychoterapeuty.
Psychoterapeuta – zarobki
Zarobki psychoterapeuty są uzależnione od wielu kwestii. Po pierwsze – od doświadczenia zawodowego i prestiżu. Po drugie – od miejsca i formy wykonywanej pracy. W przypadku prowadzenia prywatnych spotkań i konsultacji, specjalista pobiera zazwyczaj stawkę godzinową. Gdy zaś pracuje w ośrodkach terapeutycznych – system rozliczeń może wyglądać inaczej.
Warto podkreślić, że psychoterapeuta zaliczany jest do kręgu tzw. wolnych zawodów.
Jeśli chodzi o konkretne zarobki, to dane z serwisu Wynagrodzenia.pl pokazują, że mediana wynosi 3 200 zł brutto, zaś większość psychoterapeutów zarabia miedzy 2 625 a 4 200 zł brutto miesięcznie. Są to jednak dane ogólne, a rzeczywiste przychody mogą być inne – tak wyższe, jak i niższe.
Wady i zalety zawodu psychoterapeuty
- Praca z ludźmi
- Niemonotonny charakter wykonywanych zajęć
- Elastyczne godziny pracy
- Ciągłe możliwości rozwoju i poszerzania kwalifikacji
- Wiele form zatrudnienia do wyboru
- Długi czas zdobywania kwalifikacji zawodowych
- Coraz większa konkurencja na rynku pracy.