Co to jest EKUZ?
EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, to w ogólnym znaczeniu dokument potwierdzający ubezpieczenie danej osoby w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia lub analogicznej instytucji w innych państwach Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu. Dzięki karcie EKUZ możliwe jest podjęcie podstawowego leczenia w placówkach medycznych w krajach UE i EFTA, zarówno podczas pobytu tymczasowego, na przykład turystycznego, jak i wyjazdu w celu podjęcia działalności zarobkowej.
Za proces wydania i samą kartę nie jest pobierana opłata. EKUZ wielkością przypomina kartę kredytową i wydawana jest w punkcie NFZ właściwym miejscu zamieszkania. Przydzielana jest imiennie każdej ubezpieczonej osobie, niezależnie od wieku.
Jakie świadczenia obejmuje EKUZ?
W ramach uprawnień wynikających z posiadania EKUZ mogą zostać przeprowadzone najpotrzebniejsze czynności medyczne. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego zezwala także na konieczny pobyt w szpitalu bez uiszczenia płatności ze strony pacjenta.
Kartę EKUZ należy przedstawić w nagłych sytuacjach utraty zdrowia na terenie państw UE i EFTA. Warto jednak pamiętać, że świadczenia mogą zostać zrealizowane tylko w ośrodkach zdrowia podlegającym lokalnym kasom chorych, czyli odpowiednikom polskiego NFZ i na zasadach obowiązujących w danym kraju.
Kto może wyrobić EKUZ?
Kartę EKUZ otrzymać może każda osoba ubezpieczona w Narodowym Funduszu Zdrowia. Do grupy tej należą podróżujący w celach turystycznych zatrudnieni na podstawie umowy o pracę lub zlecenia, osoby prowadzące własną działalność gospodarczą oraz te, które dobrowolnie przystąpiły do ubezpieczenia zdrowotnego Funduszu. Karta EKUZ może zostać wydana także członkom rodzin osób ubezpieczonych.
Kartę EKUZ otrzymają także emeryci i renciści na maksymalnie 5 lat, a także uczniowie uczelni zagranicznych, działających w granicach Wspólnoty Europejskiej. W ostatnim przypadku do wydania dokumentu potrzebne jest potwierdzenie z Centralnego Wykazu Ubezpieczonych i legitymacja szkolna lub studencka. Karta wydawana jest do końca danego semestru lub roku akademickiego.
Dokument EKUZ wydawany jest nie tylko osobom podróżującym i studiującym, ale też podejmującym pracę za granicą za oddelegowaniem przez polskiego pracodawcę. Karta wyrabiana jest na podstawie formularza E101/A1, wystawionego na wniosek pracodawcy przez ZUS. Kolejnymi uprawnionymi do otrzymania karty EKUZ są bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy i pobierający zasiłek, którzy udają się za granicę w celu poszukiwania pracy. Kartę wydaje się na podstawie formularza E303 wystawionego przez właściwy urząd pracy.
Istnieją wyjątki w wydawaniu kart EKUZ. Możliwe jest bowiem otrzymanie ich w przypadku nieubezpieczonych i zamieszkujących na terytorium Polski kobiet w ciąży oraz osób do 18. roku życia, podróżujących po krajach UE i EFTA.
EKUZ – wniosek i wydanie karty
Karta EKUZ wydawana jest na podstawie wniosku dostępnego w formacie pdf na oficjalnej stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia. Istnieją dwie wersje wniosku: pierwszy dla osób wyjeżdżających za granicę w celach turystycznych, drugi dla wyjeżdżających do pracy na terenie UE. Przy wydawaniu Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego urzędnik weryfikuje przypisanie do ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie Centralnego Wykazu Ubezpieczonych. Wyjątek dotyczy osób, które przekroczyły 18. rok życia i kontynuują naukę lub posiadają status członka rodziny. Wtedy należy przedstawić legitymację studencką lub szkolną, zaświadczenie od pracodawcy albo RMUA.
Wniosek można złożyć osobiście we właściwym oddziale NFZ (wtedy karta zostanie wydana od razu na miejscu), wysłać pocztą tradycyjną, mailową lub faksem. Odbiór może nastąpić w ramach przesyłki pocztą lub osobiście.
Osoba, która nie może odebrać karty EKUZ osobiście, powinna wypełnić wniosek upoważniający osobę trzecią do odbioru dokumentu, który również dostępny jest na stronie internetowej.